Nowe prawo restrukturyzacyjne
Z dniem 1 stycznia b.r weszło w życie nowe prawo dotyczące restrukturyzacji firmy, czyli sposobu na uniknięcie likwidacji zadłużonej firmy dłużnika.
W dniu 9 kwietnia 2015 r. Sejm RP uchwalił podczas III czytania ustawę prawo restrukturyzacyjne. Nowelizacja weszła w życie w dniu 1 stycznia 2016 r., wprowadzając szereg zmian w prawie upadłościowym i naprawczym.
Podstawowym założeniem Prawa restrukturyzacyjnego jest rozdzielenie procedur restrukturyzacyjnych od postępowań upadłościowych, które z natury rzeczy stygmatyzują przedsiębiorców w obrocie gospodarczym.
Aż 4 różne rodzaje postępowań
W poprzednim stanie prawnym upadłość, nawet układowa, jest kojarzona przez kontrahentów z końcem działalności gospodarczej i bankructwem. Dzięki nowym przepisom, przedsiębiorca będzie mógł wybrać formę restrukturyzacji najlepiej dostosowaną do potrzeb swojej firmy i jej kondycji finansowej. Do wyboru będzie miał aż cztery nowe typy postępowań przewidziane przez prawo restrukturyzacyjne.
Art. 2. Restrukturyzację przeprowadza się w następujących postępowaniach restrukturyzacyjnych:
- Postępowaniu o zatwierdzenie układu
- Przyspieszonym postępowaniu układowym
- Postępowaniu układowym
- Postępowaniu sanacyjnym
Istotą postępowania o zatwierdzenie układu jest możliwość zawarcia układu bez udziału sądu, którego rola jest ogranicza się wyłącznie do zatwierdzenia układu. Procedura ta jest wyrazem liberalnego podejścia do rzeczywistości gospodarczej i uznania, że zawarcie układu wcale nie wymaga udziału organów państwa (sądu, sędziego – komisarza, nadzorcy wyznaczonego przez sąd) i wystarczający jest następczy nadzór i ocena prawidłowości i ocena prawidłowości postępowania przeprowadzonego w ramach własnych możliwości samych uczestników.
Warunkiem przeprowadzenia procedury zatwierdzenia układu, jak i też przyspieszonego postępowania układowego, jest stan, w którym suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie będzie przekraczała 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Przez tę wspólną cechę uzasadnione jest używanie pojęcia: uproszczone postępowanie restrukturyzacyjnego w odniesieniu właśnie do tych dwóch postępowań: postępowania o zatwierdzenie układu i przyspieszonego postępowania układowego.
Elementem rozróżniającym postępowanie o zatwierdzenie układu od przyspieszonego układowego jest stopień udziału sądu (sędziego – komisarza) w przeprowadzeniu tych postępowań oraz stopień ochrony przed działaniami wierzycieli. W przyspieszonym postępowaniu układowym to sąd, a nie sam dłużnik, będzie wyznaczał osobę nadzorcy sądowego, a ponadto w przyspieszonym postępowaniu układowym możliwe będzie zastosowanie określonych instrumentów prawnych chroniących majątek dłużnika przed egzekucją wierzytelności objętych układem.
Postępowanie układowe (w odróżnieniu od przyspieszonego postępowania układowego określanego również mianem: ,,zwykłego postępowania układowego’’) stanowi alternatywną (dla przyspieszonego postępowania układowego) procedurę, której otwarcie możliwe jest wyłącznie w sytuacji, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowana nad układem. Przekroczenie tego progu wymusza bowiem rozstrzygniecie sporów między dłużnikiem a wierzycielem w ramach procedury związanej z rozpoznaniem sprzeciwów do spisu wierzytelności (i ewentualnych zażaleń) w celu ustalenia grona podmiotów, które podejmą decyzję co do losów zaproponowanych propozycji układowych, a to z kolei powoduje wydłużenie postępowania. Konieczne było więc wprowadzenie w postępowaniu układowym dodatkowych zabezpieczeń interesów wierzycieli, które są dodatkowo narażone w postępowaniu, gdy trwa dłużej.
Postępowanie sanacyjne, dające dłużnikowi dwunastomiesięczny okres ochrony przed egzekucją wierzycieli (również objętych układem), umożliwia mu przeprowadzenie działań sanacyjnych z wykorzystaniem zarówno szczególnych rozwiązań prawnych charakterystycznych dla tego postępowania, ale również wszelkich innych dopuszczalnych prawnie działań, których podjęcie jest możliwe w tym ochronnym okresie.
Jakie zyski daje nowe postępowanie upadłościowe?
Dłużnik uzyskując czas ochronny ma możliwość przygotowania swojego przedsiębiorstwa do chwili, w której wierzyciele będą podejmowali decyzję, co do dalszego losu przedsiębiorstwa dłużnika.
W tym czasie dłużnik powinien więc (za pośrednictwem zarządcy) przygotować i wdrożyć wszelkie działania faktyczne, prawne i ekonomiczne, które przekonają wierzycieli, że przyjęcie zaproponowanych propozycji układowych będzie dla nich korzystniejsze niż doprowadzenie do upadłości przedsiębiorstwa dłużnika. W tym czasie dłużnik może pozyskać dodatkowe finansowanie (w tym ramach pomocy publicznej, czy też poprzez pozyskanie nowego inwestora gotowego pokryć koszty finansowe restrukturyzacji), które będzie stanowiło podstawę działań restrukturyzacyjnych.
Wyjątkowość postępowania sanacyjnego znajduje swój wyraz między innymi w treści regulacji art. 3 ust. 6, który definiuje pojęcie: ,,działań sanacyjnych’’, które ustawa wiąże z czynnościami prawnymi i faktycznymi zmierzającymi do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mającymi na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.
Pojęcie działań sanacyjnych zdefiniowane zostało na potrzeby ustawy, co jednakże nie powinno skutkować wykluczeniem możliwości podejmowania czynności prawnych i faktycznych, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika w ramach dostępnych możliwości poza postępowaniem sanacyjnym.
Treść art. 3 ust. 6 winna być odczytywana, jako wskazanie dla organów postępowania (w szczególności zarządcy i sędziego – komisarza), w jakim kierunku winno zmierzać postępowanie sanacyjne i gdzie należy rozkładać akcenty przy podejmowaniu poszczególnych czynności.
Co zrobić, aby rozpocząć proces restrukturyzacji?
Zapraszamy do kontaktu z Doradcą firmy, przeciwko którym toczą się postępowania egzekucyjne.