W sytuacji, gdy dłużnik nie wywiązuje się z obowiązków finansowych, wierzyciel może skierować sprawę na drogę sądową, by następnie wszcząć egzekucję komorniczą. Wówczas komornik sądowy rozpoczyna działania zmierzające do zaspokojenia roszczeń wierzyciela, realizując czynności egzekucyjne zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego. W artykule wyjaśniamy, co komornik może zabrać z domu, a czego komornik nie może zająć, jakie zasady obowiązują podczas egzekucji z ruchomości i nieruchomości, oraz jak wygląda cały proces z punktu widzenia dłużnika i wierzyciela.
Komornik – kim jest i co może zająć?
Komornik sądowy to funkcjonariusz publiczny działający przy sądzie rejonowym, uprawniony do wykonywania tzw. egzekucji komorniczej. W ramach swoich uprawnień, komornik ma prawo zająć majątek dłużnika, jeśli istnieje tytuł wykonawczy nadany przez sąd. Komornik może zająć m.in.:
- wynagrodzenie za pracę,
- rachunki bankowe,
- ruchomości znajdujące się w domu,
- nieruchomości dłużnika,
- inne składniki majątku dłużnika.
Egzekucja komornicza z ruchomości i nieruchomości
Jednym z podstawowych sposobów zaspokojenia wierzyciela jest egzekucja z ruchomości. Komornik może wejść do mieszkania dłużnika i zabrać komornik z mieszkania przedmioty mające wartość handlową. Podlegają egzekucji m.in. sprzęty RTV (np. telewizor), meble o znacznej wartości, kolekcje sztuki.
Jeśli chodzi o egzekucję z nieruchomości, komornik może zająć mieszkanie lub dom, o ile jest to własność dłużnika. W przypadku współwłasności, sytuacja wymaga odrębnego postępowania sądowego.
Czego nie może zająć komornik?
Istnieje katalog rzeczy, które nie podlegają zajęciu komorniczemu. Wskazano je w kodeksie postępowania cywilnego jako przedmioty niezbędne dla dłużnika i jego domowników. W szczególności komornik nie może zająć:
- opału niezbędnego dla dłużnika i rodziny do najbliższych zbiorów,
- przedmiotów codziennego użytku, takich jak stół i krzesła w liczbie niezbędnej,
- przedmiotów służących do wykonywania praktyk religijnych,
- źródła oświetlenia na izbę,
- przedmiotów niezbędnych do nauki,
- surowców niezbędnych do wyżywienia dłużnika i będących na stanie paszy i ściółki.
W przypadku osobistej pracy zarobkowej dłużnika, komornik nie ma prawa zająć narzędzi i materiałów potrzebnych do jej wykonywania, jeśli mają znaczącą wartość użytkową i są niezbędne w codziennej działalności.
Komornik a wynagrodzenie i świadczenia
W przypadku wynagrodzenia za pracę, komornik ma prawo zająć część kwoty powyżej minimalnego wynagrodzenia. Istnieje jednak kwota wolna od potrąceń, określona przepisami prawa. W przypadku umowy o pracę, zajęciu podlega do 50% wynagrodzenia netto (aż do 60%, gdy chodzi o alimenty).
Jeśli chodzi o renty i świadczenia, np. emerytury, zasiłki, podlegają one częściowemu zajęciu, ale zawsze z zachowaniem kwoty wolnej. Komornik może dokonać zajęcia tych środków, o ile uzyska dostęp do rachunków bankowych dłużnika.
Komornik może wejść do domu, ale…
Komornik może wejść do domu dłużnika nawet bez jego zgody, jeśli istnieje tytuł wykonawczy i nakaz sądu. Nie może jednak naruszać praw osób trzecich – komornik nie może zająć rzeczy, które nie należą do dłużnika, nawet jeśli znajdują się w jego mieszkaniu. Wątpliwości rozstrzyga się na drodze postępowania cywilnego.
Kiedy warto skorzystać z doradztwa?
W przypadku zagrożenia egzekucją komorniczą, warto skorzystać z usług takich jak doradztwo prawne lub porady od doradcy restrukturyzacyjnego. Specjalista może pomóc w negocjacjach z wierzycielem, a nawet zaproponować restrukturyzację zadłużenia. Dzięki narzędziom takim jak vindico.pl można sprawdzić, czy wobec firmy lub osoby prowadzona jest egzekucja i jakie są wpisy w rejestrach zadłużenia.
Jakie prawa ma dłużnik?
Dłużnik ma prawo:
- znać podstawę egzekucji (czyli tytuł wykonawczy),
- zgłosić sprzeciw wobec zajęcia rzeczy, które są własnością osoby trzeciej,
- ubiegać się o umorzenie postępowania egzekucyjnego, jeśli dług został spłacony,
- zaspokoić wierzytelność w ratach na drodze ugody,
- wnioskować o pomoc w ramach restrukturyzacji.
Podsumowanie
Komornik może zająć tylko określone składniki majątku dłużnika, zgodnie z przepisami prawa. Komornik nie może zająć rzeczy niezbędnych do funkcjonowania rodziny, pracy zarobkowej czy praktyk religijnych. W razie wątpliwości warto skontaktować się z doradcą restrukturyzacyjnym lub skorzystać z vindico.pl, by uzyskać wiarygodne informacje o stanie sprawy. Egzekucja komornicza to poważny proces, ale znajomość praw i obowiązków może pomóc uniknąć wielu komplikacji i skutecznie zaspokoić wierzytelności wierzycieli.
Przeczyta także: Czy restrukturyzacja pozwala wstrzymać postępowania egzekucyjne komornika?
