RESTRUKTURYZACJA GOSPODARSTWA ROLNEGO W
W aktualnej sytuacji coraz więcej rolników zajmujących się m.in hodowlą krów mlecznych ma problem z nadmiernym zadłużeniem, brakiem płynności finansowej, wypowiadaniem umów leasingowych, aż do egzekucji prowadzonej przez komornika sądowego. Jak się okazuje, nawet w tak skrajnie trudnej sytuacji można znaleźć wyjście, które będzie satysfakcjonujące dla samego zadłużonego jak i jego wierzycieli. Ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. 2020 poz. 1086 ze zm.) ustawodawca wprowadził tzw. uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu. Według statystyk postępowanie te cieszy się niezwykłą popularnością i może stanowić pomoc „w wyjściu na prostą” także dla rolników.
Praktycznie zawsze występuje kilka czynników, powodujących problemy finansowe gospodarstw zajmujących się chowem krów mlecznych. Najczęściej wynika to jednak ze znacznych nakładów jakie musieli ponieść producenci na modernizacje swojej działalności – przebudowę obór, zakup maszyn niezbędnych w gospodarstwie itd. Do tego dochodzą czynniki losowe jak choroba stada, susza, a także m.in. kary za przekroczenie kwot mlecznych. Zdarza się też, że młody rolnik przejmuje zadłużone gospodarstwo po swoich rodzicach i problem ten narasta przez wiele lat. Standardowy problem to spirala zadłużenia, korzystanie z bardzo drogich pożyczek pozabankowych (m.in. chwilówki w parabankach), które na chwilę ratują sytuację finansową gospodarstwa, ale w perspektywie długookresowej powodują wyłącznie zwiększenie poziomu zadłużenia.
Przeciętny poziom zadłużenia gospodarstw, które decydują się na restrukturyzację waha się w przedziale od 1 do 4 milionów złotych, jednakże oczywiście toczą się postępowania, w których suma wierzytelności jest mniejsza lub większa. Wszystko zależy od rozmiaru poszczególnego gospodarstwa.
Procedura otwarcia uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego
Otwarcie takiego uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu nie wymaga przeprowadzania postępowania sądowego. Dłużnik w pierwszej kolejności znajduje doradcę restrukturyzacyjnego z którym zawiera umowę o pełnienie funkcji. Dłużnik lub dłużnik wspólnie z doradcą sporządzają spis wierzytelności oraz wstępne propozycje układowe, zaś następnie ustala się dzień układowy, który stanowi dzień, na który ustala się poziom zadłużenia dłużnika. Następnie należy złożyć wniosek o publikację oświadczenia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Koszt takiego obwieszczenia to 500 zł. Z dniem publikacji obwieszczenia dłużnik znajduje się już w restrukturyzacji.
Postępowanie to przede wszystkim zatrzymuje spłatę „starych długów” tzn. tych powstałych do dnia układowego. Obrazowo ujmując stare zobowiązania oraz odsetki od nich trafiają do „zamrażarki” na czas trwania postępowania. De facto większości nie można spłacać w okresie trwania postępowania. Sporządzenie spisu wierzytelności umożliwia również uporządkowanie zobowiązań i ustalenie ich faktycznej wysokości oraz ich struktury. Nadzorca po dokonaniu obwieszczenia zawiadamia wszystkich wierzycieli, co również pozwala ustalić obecnego właściciela wierzytelności, które bardzo często trafiają do obiegu i są sprzedawane, np. firmom windykacyjnym. Ponadto, co chyba najbardziej istotne, na czas postępowania zawieszane są wszelkie postępowania egzekucyjne. Czas trwania nie może jednak przekroczyć czterech miesięcy od dnia obwieszczenia oświadczenia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego. Jest to termin ustawowy i nie można go w żaden sposób przedłużyć, jednak ochronę dłużnik zyskuje aż do zatwierdzenia układu przez sąd.
Czy podczas postępowania trzeba płacić żadnych rat???
W postępowaniu tym jest jednak ograniczenie dla wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo, tj. wierzycieli, których wierzytelności są zabezpieczone hipoteką, zastawem itd. Wierzytelności te powinny być na bieżąco płacone z dotychczasowym harmonogramem, tak jak i inne bieżące zobowiązania powstałe po dniu układowym. Nowym rozwiązaniem wprowadzonym w tym postępowaniu jest możliwość objęcia układem tych wierzycieli w przypadku sporządzenia propozycji układowych oferujących pełne zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonych, wraz ze spłatą odsetek przewidzianych w pierwotnych umowach. Rozwiązanie takie pozwala na wydłużenie okresu spłaty wierzytelności, jednakże należy zachować ostrożność, ponieważ wierzyciele zabezpieczeni na jakiekolwiek próby nadmiernego wydłużenia okresu spłaty reagują zazwyczaj negatywnie.
Plusy uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego
Jednym z plusów tego postępowania jest fakt, iż postępowania egzekucyjne zostają zawieszone na czas jego trwania i nie mogą być wszczynane nowe. Mówiąc w skrócie dłużnik posiada ochronę przed wierzycielami, jednakże ochrona ta trwa wyłącznie 4 miesiące.
Dodatkowo po otwarciu postępowania obowiązuje zakaz wypowiadania umów, których stroną jest dłużnik w restrukturyzacji. W swojej praktyce, jako nadzorca układu, wielokrotnie blokowaliśmy próby wypowiadania takich umów, bądź nawet zabierania samego sprzętu, którego to procedura jest nagminna i często przeprowadzana na granicy prawa. Zaznaczyć jednak należy, że ochroną taką objęci są wyłącznie dłużnicy, którzy po dniu otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego płacą bieżące raty.
Co ważne, w czasie trwania postępowania dłużnik zaczyna mieć ustabilizowaną sytuacje prawną i finansową. Płaci wyłącznie zobowiązania powstałe po dniu układowym, leasingi oraz zobowiązania zabezpieczone np. hipoteką, co powoduje, że w okresie tym dłużnik może „złapać oddech” i pomyśleć nad sposobami zmniejszenia kosztów, zwiększenia osiąganych dochodów oraz nad sposobem spłaty wierzycieli. Przykładowo rolnicy zajmujący się hodowlą krów mlecznych w okresie postępowania najczęściej skupiają się na zwiększeniu stada, co przekłada się wprost na osiągane przychody.
W trakcie postępowania nadzorca układu zabezpiecza prawa dłużnika, ale także wierzycieli. Wierzyciele mają gwarancje, iż dłużnik nie będzie pozbywał się majątku lub podejmował innych niepokojących działań. Dłużnik w współpracy z dłużnikiem przygotowuje plan restrukturyzacyjny, inne niezbędne dokumenty. Ponadto w trakcie postępowania można dopracować złożone początkowo propozycje układowe. U rolników najczęściej zakładają one umorzenie kosztów sądowych, komorniczych i innych kosztów ubocznych, redukcje kwoty zadłużenia i rozłożenie na raty. Przewidują także karencje w spłacie zadłużenia, która daje czas np. na wycielenie krów, wzrost młodych osobników itd., czyli ogólnie czas, który jest niezbędny w tego typu działalności.
Wysokość rat w uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym – zmniejszenie rat kredytów
Natomiast wielkość wspomnianych wcześniej rat dopasowywana jest do możliwości spłaty dłużnika. Wbrew pozorom jest to ważne i sprawdzane przez wierzycieli czy dłużnik będzie miał możliwości wykonywania układu. Złożenie propozycji, które zakładałyby zbyt wysokie raty względem możliwości płatniczych dłużnika jest bezcelowe, ponieważ układ taki i tak nie zostałby wykonany. Złożenie zaś propozycji zakładających zbyt niską wysokość powodowałoby to, że wierzyciele nie chcieliby przyjąć układu, jako mało korzystnego dla nich. Interes dłużnika i wierzycieli musi zostać więc wypośrodkowany. Jako nadzorcy układy składamy także oddzielną opinie w tym zakresie do sądu
Głosowanie nad układem
W przypadku nie wyrażenia zgody przez wszystkich wierzycieli układ przegłosowuje się większością. Jednakże wierzyciele, w szczególności banki, zazwyczaj coraz przychylniej podchodzą do takich postępowań i wyrażają zgodę na redukcję wierzytelności. Alternatywą dla wierzycieli jest postępowania sądowe – kosztowne i długie, a następnie postępowanie z udziałem komornika, również bardzo długie. Występując do sądu wierzyciel i tak nie wie, jaką część wierzytelności uda mu się odzyskać, ani kiedy to nastąpi. Spłata nawet 70% w określonym czasie i ratach jest dla każdego wierzyciela bardziej korzystna, wierzyciel przede wszystkim doskonale wie czego może się spodziewać. Ogólnie podejście wierzycieli do rolnika jako dłużnika jest dużo lepsze niż do innych podmiotów gospodarczych. Rolnik jest związany ze swoim miejscem zamieszkania najczęściej od wielu pokoleń i posiada bardzo wysoką motywację do wyjścia z problemów, co doceniają wierzyciele. Ponadto głównym elementem majątku rolników są zazwyczaj ziemie rolne, dlatego też wierzyciele mają świadomość, że dłużnik nie jest w stanie „uciekać”, ponadto wartość nieruchomości ciągle rośnie, dlatego też wierzyciele mają poczucie bezpieczeństwa.
Po głosowaniu wierzycieli składany jest wniosek o zatwierdzenie układu do Sądu restrukturyzacyjnego, właściwego według miejsca zamieszkania dłużnika. Jeżeli wszystko jest zgodne z procedurą Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu. Po jego uprawomocnieniu następuję umorzenie postępowań egzekucyjnych i upadek wyroków nakazów objętych układem. W tym momencie w życie wchodzą rozwiązania przewidziane w propozycjach układowych.
Koszt uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego
Jeśli chodzi o koszt takiego postępowania to maksymalny określony jest w ustawie i w skrócie opiera się on na skali procentowej od kwoty przeznaczonej na spłatę wierzycieli zgodnie z układem. Są to jednak stawki maksymalne, które nie mogą zostać przekroczone. Dłużnik zawierając umowę z doradcą restrukturyzacyjnym może negocjować cenę usługi. Część jest płatna w momencie zawierania umowy i część jest płatna od sukcesu. Należy zauważyć, że w przypadku braku powodzenia postępowania nadzorcy przysługuje wynagrodzenie w kwocie maksymalnej ok. 11 tysięcy złotych netto, dlatego też nadzorca jest zmotywowany, aby postępowanie restrukturyzacyjne osiągnęło sukces. Należy pamiętać, że dłużnik po przeprowadzeniu postępowania restrukturyzacyjnego posiada uregulowaną sytuację wierzytelności oraz najczęściej otrzymuje ich umorzenie w części, co może się przekładać na znaczne sumy.
Chcesz podpisać umowę z doradcą restrukturyzacyjnym?
Przedsiębiorco, zastanawiasz się, czy Twój biznes przetrwa obecnie panujący kryzys? Zwiększające się koszty prowadzenia działalności sprawiają, że brakuje Ci pieniędzy na spłatę swoich kredytów? Jeśli twoje zobowiązania przekraczają 500 tys zł i chcesz zmniejszyć swoje raty już dziś skontaktuj się z doradcą restrukturyzacyjnym i porozmawiaj o negocjacjach z wierzycielami i zawarciu układu na możliwych warunkach. Zadzwoń pod numer 22 123 82 50 i porozmawiaj z doradcą restrukturyzacyjnym.
