Co wolno a czego nie komornikowi?
W ostatnich tygodniach, głośno zrobiło się o egzekucji komorniczej wobec rolnika spod Mławy.
Zapewne gdyby sprawa nie została nagłośniona w mediach, mało kto zastanawiałby się nad tym w jaki sposób komornik odzyskuje długi.
Nie podlega dyskusji fakt, że wszelkie czynności wobec dłużnika powinny odbywać się zgodnie z przepisami prawa. Niestety w każdym zawodzie pojawia się „czarna owca”, która swoim zachowaniem podważa zaufanie wobec osób wykonujących dany zawód.
Uprawnienia komorników określa ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. 2011 nr 231 poz. 1376 z póżn. zm.).
W odniesieniu do tej ustawy komornicy mają status funkcjonariuszy publicznych i działają przy sądach rejonowych. Wykonują tytuły egzekucyjne, wykonawcze oraz orzeczenia sądowe w sprawach o roszczenia niepieniężne i pieniężne oraz o zabezpieczenie roszczeń.
Od wierzycieli niejednokrotnie słyszymy, że nie obchodzi ich w jaki sposób zostanie odzyskany dług, ważny jest efekt końcowy. Niektórzy, zmęczeni już „walką z wiatrakami”, nie mają wręcz nic przeciwko temu aby po ich pieniądze pojechali „panowie w czarnym BMW”.
W sytuacji gdy dochodzi do sytuacji „niewłaściwego przejęcia majątku” na komornikach nie zostawia się suchej nitki.
W tym miejscu zaznaczę, że absolutnie nie chcę bronić działań asesora, który de facto nie postępował właściwie, ale o jego losie zadecyduje już komisja dyscyplinarna.
Nie mniej jednak, właśnie po tym wydarzeniu, zaczęto zastanawiać się nad tym co właściwie wolno, a czego nie wolno komornikowi. Plus takich sytuacji jest taki, że ludzie zgłębiają tajniki danego zawodu, przez co następuje większa świadomość osób co działań osób wykonujących dany zawód.
Zacznijmy więc od tego co wolno komornikowi:
- komornik zgodnie z wnioskiem wierzyciela, ma prawo zająć składniki majątku dłużnika (nieruchomości lub ruchomości), a następnie sprzedać je podczas publicznej licytacji.
Wśród rzeczy ruchomych, które komornik może zająć, znajdą się na przykład: sprzęt(AGD i RTV), pojazdy mechaniczne, komputery, wyposażenie mieszkania itd.
Zajmując daną rzecz ruchomą, komornik nie musi sprawdzać, do kogo ona należy. – Komornik nie jest sądem, nie rozstrzyga o słuszności ani zasadności egzekucji, nie może prowadzić postępowania dowodowego, nie dokonuje żadnych ocen merytorycznych. Gdy zajmuje rzecz ruchomą, to nie bada, czy jest ona własnością dłużnika, czy innej osoby. Komornik ma prawo zająć rzecz będącą we władaniu dłużnika, np. gdy dłużnik jeździ samochodem należącym do teściowej, przyjaciela, a nawet do firmy leasingowej. Wynika to wprost z przepisów o egzekucji sądowej – wyjaśnia komornik Monika Janus. Oczywiście właścicielowi przysługują środki prawne w celu żądania zwolnienia zajętej rzeczy, ale tym zajmuje się sąd, do którego należy w terminie miesięcznym złożyć tzw. powództwo przeciwegzekucyjne. Sąd może zwolnić ruchomość spod zajęcia – dodaje Janus. (#1) - komornik ma prawo prowadzić egzekucję z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń emerytalno-rentowych, rachunków bankowych, innych wierzytelności i praw majątkowych, jak akcji i udziałów, a także przez zarząd przymusowy albo sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego
Czego zatem nie wolno komornikowi:
- ustawa przewiduje czego nie wolno zająć komornikowi, tj: – Są to przede wszystkim: przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu. Kolejne przedmioty zwolnione z egzekucji to zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca oraz jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów, narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych. Ograniczeniu podlegają przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową – wylicza rzecznik prasowy Krajowej Rady Komorniczej
- Komornik nie może prowadzić egzekucji z:
* świadczeń w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych;
* sum przyznanych przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia);
* praw niezbywalnych, chyba że możność ich zbycia wyłączono umową, a przedmiot świadczenia nadaje się do egzekucji albo wykonanie prawa może być powierzone komuś innemu;
* świadczeń z ubezpieczeń osobowych oraz odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych w granicach określonych w wysokości 3/4, lecz nie dotyczy to egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów (zatem komornik może zająć tylko 25% kwot z tytułu odszkodowania);
* świadczeń z pomocy społecznej;
* u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę – pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nieotrzymującego stałej płacy – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;
* świadczeń alimentacyjnych, świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych. (#2)
W najbliższym czasie postaram się napisać, w jaki sposób osoby, którym bezprawnie zajęto mienie na poczet osoby, która była dłużnikiem, mogą odzyskać swój składnik majątku.
#1 http://www.bankier.pl/wiadomosc/ABC-dluznika-co-moze-zajac-komornik-2930373.html
#2 http://www.bankier.pl/wiadomosc/ABC-dluznika-ile-pieniedzy-moze-zajac-komornik-2931027.html