W obliczu narastających problemów finansowych przedsiębiorstwa restrukturyzacja staje się często jedynym sposobem uniknięcia upadłości. Polskie prawo restrukturyzacyjne przewiduje aż cztery główne rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych, z których każde ma odmienny cel, procedurę i zakres ochrony dłużnika. Wybierając właściwe postępowanie restrukturyzacyjne, przedsiębiorca powinien kierować się nie tylko skalą zadłużenia, ale również strukturą zobowiązań, liczbą wierzycieli i bieżącą sytuacją operacyjną firmy.
Czym jest postępowanie restrukturyzacyjne i jakie cele realizuje
Postępowanie restrukturyzacyjne to proces prawny umożliwiający dłużnikowi zawarcie układu z wierzycielami w celu uniknięcia ogłoszenia upadłości. W praktyce restrukturyzacja firmy daje możliwość kontynuowania działalności gospodarczej przy jednoczesnym uregulowaniu zadłużenia. Ustawa Prawo restrukturyzacyjne z 15 maja 2015 r. definiuje cztery rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych:
- postępowanie o zatwierdzenie układu,
- przyspieszone postępowanie układowe,
- postępowanie układowe,
- postępowanie sanacyjne.
Każde z nich ma na celu umożliwić dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu planu restrukturyzacyjnego i zatwierdzeniu go przez sąd. W efekcie postępowania restrukturyzacyjnego przedsiębiorstwo zyskuje ochronę przed egzekucją oraz szansę na przeprowadzenie działań sanacyjnych.
Postępowanie o zatwierdzenie układu – najprostsza forma restrukturyzacji
Postępowanie o zatwierdzenie układu to najczęściej wybierany rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego. Dłużnik samodzielnie zbiera głosy wierzycieli uprawniających do głosowania nad układem, a nadzorca układu pełni rolę kontrolną i sporządza sprawozdanie dla sądu. Wniosek o zatwierdzenie układu składany jest po dniu układowym, czyli po ustaleniu sumy wierzytelności uprawniających do głosowania.
Zaletą tego postępowania jest szybkość i ograniczona ingerencja sądu. Dłużnik zachowuje pełny zarząd swoim majątkiem (tzw. zwykły zarząd), a ochrona przed postępowaniami egzekucyjnymi powstaje z chwilą ogłoszenia restrukturyzacji. Postępowanie to umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów, co pozwala uniknąć długich procedur sądowych.
Przyspieszone postępowanie układowe – kompromis między prostotą a skutecznością
Przyspieszone postępowanie układowe znajduje zastosowanie w przypadku, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nie przekracza 15% wszystkich wierzytelności. Dłużnik zyskuje szybką ochronę przed egzekucją, a sąd w krótkim czasie dokonuje otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.
W tym modelu nadzorca sądowy staje się gwarantem prawidłowego przebiegu procesu, a układ z wierzycielami może zostać zatwierdzony nawet w ciągu kilku tygodni. Przyspieszone postępowanie układowe i postępowanie o zatwierdzenie układu są do siebie podobne, jednak to pierwsze zapewnia większy poziom kontroli sądowej. Dla wielu przedsiębiorców to optymalna forma restrukturyzacji operacyjnej, łącząca bezpieczeństwo prawne z szybkością działania.
Postępowanie układowe – pełna ochrona i większy nadzór sądu
Postępowanie układowe jest właściwe w sytuacjach, gdy suma wierzytelności spornych przekracza 15% wszystkich zobowiązań. Oznacza to, że konieczna jest szersza kontrola sądu i udział nadzorcy sądowego, który sprawuje pieczę nad zarządem dłużnika. Dłużnik zachowuje prawo zwykłego zarządu, jednak wszelkie czynności przekraczające jego zakres wymagają zgody nadzorcy.
To postępowanie układowe pozwala na szczegółowe zbadanie sytuacji finansowej i przeprowadzenie restrukturyzacji zadłużenia poprzez zawarcie układu z wierzycielami. W praktyce umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania propozycji układowych, jednak zatwierdzenie układu wymaga orzeczenia sądu. Choć proces ten trwa dłużej niż w uproszczonych formach, daje przedsiębiorcy większą ochronę i czas na przygotowanie skutecznego planu restrukturyzacji.
Postępowanie sanacyjne – kompleksowa restrukturyzacja przedsiębiorstwa
Postępowanie sanacyjne to najbardziej rozbudowany rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego, przeznaczony dla firm o poważnych problemach z niewypłacalnością. W tym przypadku sąd powołuje zarządcę, który przejmuje kontrolę nad przedsiębiorstwem i realizuje plan restrukturyzacyjny zatwierdzony przez sąd.
Postępowanie sanacyjne umożliwia przeprowadzenie działań sanacyjnych, takich jak redukcja zatrudnienia, sprzedaż składników majątku czy renegocjacja umów. To forma restrukturyzacji, która daje najpełniejszą ochronę przed egzekucją i upadłością, jednak wiąże się z utratą kontroli zarządu przez dotychczasowego przedsiębiorcę. W przypadku postępowania sanacyjnego rola doradcy restrukturyzacyjnego i kancelarii restrukturyzacyjnej ma kluczowe znaczenie dla skuteczności całego procesu.
Jak wybrać odpowiedni rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego
Wybierając rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego, należy wziąć pod uwagę:
- sytuację finansową i płynność przedsiębiorstwa,
- suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania,
- liczbę wierzycieli oraz rodzaj zobowiązań,
- potrzebę ochrony majątku przed egzekucją,
- stopień utraty zdolności operacyjnej.
Dla przedsiębiorstw, które dopiero zaczynają mieć problemy finansowe, najkorzystniejsze może być postępowanie o zatwierdzenie układu. Natomiast w przypadku głębokiej niewypłacalności i potrzeby restrukturyzacji przedsiębiorstwa, lepszym wyborem jest postępowanie sanacyjne. Zawsze warto skorzystać z pomocy doświadczonych doradców restrukturyzacyjnych – profesjonalna kancelaria restrukturyzacyjna pozwoli dobrać formę działania adekwatną do sytuacji.
Rola kancelarii restrukturyzacyjnej i doradcy restrukturyzacyjnego
Proces restrukturyzacji jest skomplikowany i wymaga ścisłej współpracy z doradcą restrukturyzacyjnym. To on staje się nadzorcą układu, nadzorcą sądowym lub zarządcą – w zależności od rodzaju postępowania. Pomoc w przypadku restrukturyzacji obejmuje nie tylko przygotowanie planu restrukturyzacji, ale także negocjacje z wierzycielami i reprezentację przed sądem.
Serwis vindico.pl oferuje pomoc w postępowaniu restrukturyzacyjnym zarówno dla małych, jak i dużych przedsiębiorstw. Współpraca z kancelarią pozwala zwiększyć szanse na zatwierdzenie układu i skuteczne przeprowadzenie procesu restrukturyzacji zadłużenia.
Restrukturyzacja pozwala uratować działalność gospodarczą
Celem różnych postępowań restrukturyzacyjnych jest uniknięcie upadłości i przywrócenie zdolności do regulowania zobowiązań. Prawo restrukturyzacyjne przewiduje cztery rodzaje postępowań, z których każde różni się zakresem ingerencji sądu i poziomem ochrony dłużnika. Ostateczny wybór zależy od skali zadłużenia, struktury wierzytelności i zdolności zarządu do prowadzenia działalności gospodarczej.
Odpowiednio przeprowadzona restrukturyzacja przedsiębiorstwa daje realną szansę na odbudowę płynności, zachowanie miejsc pracy i uniknięcie upadłości. Dlatego warto działać z wyprzedzeniem – zanim problemy finansowe przerodzą się w niewypłacalność – i skorzystać z profesjonalnego wsparcia, jakie zapewnia vindico.pl.
Przeczytaj także: Współpraca kancelarii z wierzycielami i sądem – jak wygląda w praktyce?